Рыгор Кастусёў

старшыня Партыі БНФ

Дата нараджэння: 17 красавіка 1957

Дата затрымання: 12 красавіка 2021

Прад'яўленыя абвінавачванні:

арт. 357 Крымінальнага кодэкса — Змова з мэтай захопу ўлады неканстытуцыйным шляхам

Вынік суда: 10 гадоў

Від пакарання: пазбаўленне волі ў калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму

Суддзя: Арэшка Уладзімір

Пракурор: Кавалёў Міхаіл

Месца зняволення: Турма № 1

Фота "Нашай Нівы"

Рыгор Андрэевіч Кастусёў — старшыня Партыі БНФ. 

Скончыў Беларускую дзяржаўную сельскагаспадарчую акадэмію. Працаваў галоўным інжынерам саўгаса «Друць» Бялыніцкага раёна, дырэктарам саўгаса "Іскра" Бялыніцкага раёна, дырэктарам Шклоўскага раённага аб’яднання жыллёва-камунальнай гаспадаркі. Быў кандыдатам ў прэзідэнты ад Партыі БНФ на прэзідэнцкіх выбарах 2010 года. У 2017 быў абраны старшынёй Партыі БНФ.

Рыгор Кастусёў быў затрыманы 12 красавіка 2021 года ў Шклове. Яго змясцілі ў СІЗА па справе паводле арт. 357 КК "Змова ці іншыя дзеянні, здзейсненыя з мэтай захопу дзяржаўнай улады". Па гэтай справе, акрамя Кастусёва, праходзілі Аляксандр Фядута, Юрый Зянковіч, Дзяніс Краўчук і Вольга Галубовіч.

У зняволенні ў Рыгора Кастусёва абвастрыліся праблемы са здароўем. У яго выявілі анкалагічнае захворванне.

У канцы красавіка 2022 яго перавялі з СІЗА-1 у СІЗА КДБ. 9 чэрвеня 2022 г. Генпракуратура паведаміла, што справу "аб змове з мэтай захопу дзяржаўнай улады" накіравалі ў суд. Фігурантаў справы перавялі ў СІЗА-1.

Разгляд справы пачаўся 29 ліпеня 2022 года ў Мінскім раённым судзе. Сваю віну Рыгор не прызнаў.

30 жніўня дзяржаўны абвінаваўца Міхаіл Кавалёў запатрабаваў для палітвязня 12 гадоў зняволення. 5 верасня суддзя Уладзімір Арэшка прызнаў Рыгора вінаватым і прысудзіў яму 10 гадоў зняволення ў калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму. 29 лістапада Вярхоўны суд пакінуў прысуд палітвязню ў сіле.

9 снежня 2022 г. МУС дадала палітвязня ў Пералік грамадзян Беларусі, замежных грамадзян або асоб без грамадзянства, якія маюць дачыненне да экстрэмісцкай дзейнасці.

У снежні 2022 г. Рыгора этапавалі ў ПК № 22.

16 ліпеня 2023 г. Кастусёў паведаміў жонцы ў тэлефонным званку, што яго не толькі пазбавілі спатканняў, але і забралі асабістыя запісы, у тым ліку чарнавік кнігі і адрасы для ліставання.

6 кастрычніка 2023 г. ад зяця Рыгора — Змітра Антончыка, стала вядома, што турэмная адміністрацыя не паведамляе Кастусёву вынікі анкалагічнага даследавання. Яго палітвязень прайшоў у жніўні, але пра вынікі агляду і аналізаў яму не паведамілі.

Таксама ў пачатку кастрычніка, пасля выхаду з ШІЗА (дзе адбыў 10 сутак), Кастусёў меў магчымасць патэлефанаваць родным. Ён расказаў, што яму моцна баляць і ацякаюць ногі, турбуе варыкоз: "Ноччу даводзіцца ляжаць на голых дошках, а ўдзень нармальна немагчыма нават пасядзець"

У лістападзе 2023 г. стала вядома, што палітзняволенага змясцілі ў ПКТ на 6 месяцаў. Ягоны зяць напісаў: "Пацвердзілася інфармацыя. Рыгор Кастусёў змешчаны ў ПКТ. Хутчэй за ўсё 11 лістапада".

Па інфармацыі праваабаронцаў, у судзе Івацэвіцкага раёна 15 студзеня 2024 года адбыўся суд па замене палітвязню рэжыма ўтрымання. Па рашэнні Сяргея Кухацкавольца, Рыгора Кастусёва перавялі на турэмны рэжым. Зяць палітвязня паведаміў у фэйсбуку, што пасяджэнне праходзіла па відэасувязі. 

Рыгор Кастусёў пераведзены ў турму № 1 Гродна. 

У пачатку красавіка 2024 г. Рыгору зрабілі аперацыю. Як паведаміў Зміцер Антончык, Кастусёву вывелі катэтар з мачавога пузыра і адразу з аперацыйнага стала адправілі ў камеру.

Ад Рыгора Кастусёва прыйшоў першы ліст з ПКТ

Палітык мае анкалагічную хваробу, непакоіцца аб леках, перажывае, што запланаванага спаткання так і не было.

Да 11 гадоў калоніі. Вынесены прысуды па "справе змоўшчыкаў"

Лідар партыі БНФ Рыгор Кастусёў, выступаючы з апошнім словам у судзе, заявіў, што ён не даваў згоды на ўдзел у змове. З ягоных словаў, ён удзельнічаў у зумах дзеля таго, каб знайсці нейкае выйсце з санкцыйнага ціску на краіну. Па яго словах, яго ўдзел быў з адзінай мэтай — прынесці карысць Беларусі. "Запрашэнне да змовы з боку Зянковіча — балбатня і фэйк", — сказаў ён.

Ад 3 да 12 гадоў калоніі — пракурор запрасіў тэрміны па "справе змоўшчыкаў"

"Аператыўны эксперымент дазволіў не дапусціць ваеннага перавароту і кровапраліцця", — падкрэсліў дзяржаўны абвінаваўца, выступаючы ў спрэчках. У выніку пракурор Міхаіл Кавалёў запрасіў кіраўніку партыі БНФ Рыгору Кастусёву па ч. 1 арт. 357 КК 12 гадоў калоніі.

Падтрымліваў дзяржабвінавачванне па справах "37", палітвязня Урада: што вядома пра пракурора па "справе змоўшчыкаў"

Судовы працэс у адкрытым рэжыме вядзе суддзя Уладзімір Арэшка, дзяржабвінавачванне падтрымлівае Міхаіл Кавалёў. "Вясна" распавядае, што вядома пра пракурора па гэтай гучнай справе.

Суд па "справе змоўшчыкаў": пад канвоем дапытваюць палітзняволеных прафсаюзнікаў

У суд пад канвоем дастаўлены кіраўнік Беларускага кангрэса дэмакратычных прафсаюзаў (БКДП) Аляксандр Ярашук. У судзе ён даваў паказанні ў якасці сведкі, пытанні задаваў яму дзяржаўны абвінаваўца. Ярашук распавёў, што знаёмы з шэрагам абвінавачаных па гэтай справе, з асноўным фігурантам справы Юрыем Зянковічам — з 2000-х гадоў. Ярашук паведаміў суду, што сустракаўся з Зянковічам у жніўні 2020 года, той прыходзіў да яго ў офіс у Мінску. Аляксандр даў паказанні аб тым, што Зянковіч разглядаў варыянт змены ўлады неканстытуцыйным шляхам.

Суд па "справе змоўшчыкаў": Зянковіч прызнаў віну і папрасіў прабачэння ў астатніх фігурантаў

Зянковіч распавёў, што знаёмы з Кастусёвым па лініі партыйнасці шмат гадоў, таму запрасіў яго ў зум-канферэнцыю змоўшчыкаў. Паводле Зянковіча, ён не мог "рабіць сур'ёзныя крокі ў Беларусі", не інфармуючы і не прыцягваючы да гэтага кіраўніцтва палітычнай партыі. Адказваючы на пытанне, ці лічыць ён Кастусёва ўдзельнікам змовы, Зянковіч сказаў, што "плану не было, таму не магу сказаць, што ў Кастусёва была роля ў змове".

Тыдзень суда па "справе змоўшчыкаў": падрабязнасці той самай сустрэчы ў рэстаране Зянковіча і "сілавіка"

Прагляд відэа пачаўся з таго, як абвінавачаны Зянкевіч сустракаецца ў рэстаране з "сілавіком" Аляксеем Жураўскім і абмяркоўвае пытанні, звязаныя са спробай змены ўлады неканстытуцыйным шляхам. У судзе таксама быў агалошаны дыялог Зянковіча і Жураўскага. Тады Зянковіч сказаў, што змоўшчыкам патрэбен "які-небудзь генерал" і параіў Жураўскі "падысці (да генерала) і падаруначак прынесці".

Пяты дзень суду па "справе змоўшчыкаў": допыт сведкаў

Мінскі абласны суд 4 жніўня ў выязным пасяджэнні працягвае разглядаць "справу аб змове з мэтай захопу дзяржаўнай улады". Пачаўся допыт сведак. Першымі пачалі даваць паказанні ў судзе сведкі, якіх выклікаў бок абвінавачвання.

Чацвёрты дзень суду па "справе змоўшчыкаў": азнаямленне з матэрыяламі справы

На чацвёрты дзень судовага працэсу працягнуўся допыт абвінавачаных.

Трэці дзень суду па "справе змоўшчыкаў": Фядута і Галубовіч даюць паказанні

На судзе зачыталі ўсім абвінавачванні. Фядута прызнаў віну часткова, а Кастусёў і Зянковіч — не прызналі, Краўчук і Галубовіч — прызналі віну цалкам. "Вясна" сочыць за судовым працэсам і распавядае, як праходзіць рэзанансны суд.

Другі дзень суду па "справе змоўшчыкаў": Рыгор Кастусёў віну не прызнаў

Сваб віну па ч.1 арт. 357 КК (змова з мэтай захопу дзяржаўнай улады неканстытуцыйным шляхам) Рыгор не прызнаў. У судзе ён растлумачыў, што ўдзельнічаў у анлайн-канферэнцыях "змоўшчыкаў" як слухач. Кастусёў на стадыі папярэдняга следства таксама віну не прызнаў, пра гэта паведаміла дачка абвінавачанага, спасылаючыся на ягоныя лісты з СІЗА.

Сёння пачаўся суд па справе аб "захопе ўлады"

Суд праходзіць у будынку Мінскага раённага суда. Судовы працэс вядзе суддзя Уладзімір Арэшка. Раней КДБ паведамляў, што па гэтай крымінальнай справе аб "захопе ўлады" праходзяць дзевяць чалавек, але пад вартай знаходзяцца толькі пяцёра — астатнія за мяжой.

Адрас для лістоў: Турма № 1. 230023, г. Гродна, вул. Кірава, 1

Палітвязні знаходзяцца па адрасах:

Падтрымаць «Вясну»